Ukraynadan ən çox kim istifadə edir?: ARAŞDIRMA
ABŞ ən çox Ukraynaya kömək edir, amma məsələyə digər tərəfdən baxsanız - ölkələrin mövcud imkanlarına əsaslansaq, məlum olur ki, Amerika heç ilk 15-liyə də daxil deyil. Bəs, ukraynalıların azadlığı üçün ən çox fədakarlıq edən xalqlar hansılardır?
Xeberoxu.Az Xarici KİV-ə istinadən xəbər verir ki, ABŞ prezidenti Co Bayden BMT Baş Assambleyasında çıxışı zamanı Ukraynaya dəstək verməyə çağırıb.
“Müharibəyə görə yalnız Rusiya məsuliyyət daşıyır. Bunu yalnız Rusiya dərhal bitirə bilər və sülhün qarşısında yalnız Rusiya dayanır. Çünki Rusiyanın sülh üçün istədiyi qiymət Ukraynanın, Ukrayna ərazilərinin və uşaqlarının təslim olmasıdır. Rusiya hesab edir ki, dünya yorulacaq və Ukraynanın qəddarlığa məruz qalmasına imkan verəcək. Amma mən bir sual verirəm: təcavüzkarı sakitləşdirmək üçün BMT Nizamnaməsinin əsas prinsiplərindən imtina etsək, hansısa ölkə özünü müdafiə olunmuş hiss edəcəkmi? Əgər Ukraynanın parçalanmasına imkan versək, hansısa ölkənin müstəqilliyi təmin olunacaqmı? Cavab: yox. Gələcək potensial təcavüzkarların qarşısını almaq üçün bu təcavüzə indi qarşı çıxmalıyıq”.
- 49,6 milyard dollar hərbi yardım;
- 28,5 milyard dollar iqtisadi yardım;
- 13,2 milyard dollar humanitar yardım;
- 18,4 milyard dollar - ABŞ müdafiə sənayesinin gücünü artırmaq üçün.
Bu il avqustun 9-na olan məlumata görə, Ağ Evin ayırdığı vəsaitin 91 faizi xərclənib. Bayden administrasiyası hazırda Konqresdən əlavə 24 milyard dollar, o cümlədən hərbi yardım üçün 14 milyard dollar istəyir. Bununla belə, amerikalılar, xüsusən də mühafizəkarlar arasında əlavə xərclərə dəstək azalıb.
BBC-nin statistikasına görə, Ukraynaya ən çox dəstək verən ABŞ deyil, Norveçdir
təhlil edilmişdir.
Ukraynaya yardımla bağlı son statistik məlumatlar iyulun sonunda dərc edilib. O zaman ayrı-ayrı ölkələr bölməsində götürdükdə ən çox vəsaiti - 80 milyard dolları ABŞ ayırdığını görmək olar.
Rand Korporasiyasının beynəlxalq müdafiə tədqiqatçısı Alyssa Demus, ABŞ-ın əlavə dəstəyi olmasa, Ukraynanın bu yay başlayan əks-hücumunun bir neçə həftə ərzində bitəcəyini söylədi.
“Qışın gəlişi ilə Ukrayna hərbi əməliyyatlarını azaldacaq. Lakin ABŞ-ın yeni yardım paketi döyüş meydanından kənarda müharibəyə təsir edəcək. Bu, digər ölkələrin dəstəyi üçün də vacibdir”, - deyə o bildirib.
Respublikaçılar xərclərin azaldılmasını və ya dayandırılmasını tələb edirlər.
Ukrayna prezidenti Vladimir Zelenski Vaşinqtona səfəri zamanı Pentaqonun nümayəndələri, Senat və Nümayəndələr Palatasının üzvləri ilə də görüşüb.
Senatorlar və konqresmenlərlə görüşlər o qədər də mehriban olmayıb, çünki Nümayəndələr Palatasının Respublikaçılar Partiyasının bütün üzvləri ABŞ-ın Rusiya ilə müharibədə Ukraynaya yardımını davam etdirməli olduğuna inanmırlar. Amerika parlamentinin aşağı palatasının spikeri respublikaçı Kevin Makkarti jurnalistlərin Kiyevə yardım məsələsinin konqresmenlərin müzakirəsinə konkret nə vaxt çıxarılacağı ilə bağlı sualına birbaşa cavab vermək istəməyib.
Kentukki senatoru Rand Paul deyib: "Bizim Ukraynada milli təhlükəsizlik marağımız yoxdur. Etsək də, pulumuz yoxdur".
Missuri senatoru Coş Hauli də mediaya pul verməkdə maraqlı olmadığını bildirib.
“Bu, bizim pulumuz deyil. Bu, Amerika xalqının puludur”, - deyə o bildirib.
Konqresdə Respublikaçıların sayı artır. Onlar hesab edirlər ki, pullar digər prioritetlərə, xüsusən də sərhəd təhlükəsizliyi, təbii fəlakətlərin aradan qaldırılması və cinayətlə mübarizə kimi daxili məsələlərə xərclənməlidir.
ABŞ-ın Ukraynaya yardımı ölkənin 2022-ci ildə müdafiə xərclərinə ayırdığı 751 milyard dollar və ya 1,2 trilyon dollar pensiya ödənişləri ilə müqayisədə zəifləyib və keçən il ABŞ-ın ümumi xərclərinin yalnız 1,8 faizini təşkil edib.
Digər tərəfdən, iyulun sonuna qədər Ukraynaya dəstək üçün ayrılan təxminən 80 milyard dollar bir çox federal qurumların illik büdcəsindən böyükdür.
Xarici Əlaqələr Şurasının tərtib etdiyi məlumatlara görə, ABŞ-ın Ukraynaya yardımı ölkənin ümumi daxili məhsulunun 0,33 faizini təşkil edib. Bu, ABŞ-ın 1970-ci ildə İsrailə (0,18 faiz), 1964-cü ildə Latın Amerikasına (0,15 faiz) və 1962-ci ildə Pakistana (0,08 faiz) ayırdığı yardımdan xeyli çoxdur.
Ukraynaya göstərilən yardımın ölkələrin ümumi daxili məhsulunda payı aşağıdakı kimidir:
Kiel İnstitutunun topladığı məlumatlar göstərir ki, ÜDM-ə nisbətdə Ukraynaya ən çox yardım göstərən ölkələr Norveç (1,71 faiz), Litva (1,36 faiz), Estoniya (1,28 faiz), Latviya (1,13 faiz) olub.
Ukraynadakı müharibə bu ölkələrin ərazi bütövlüyü və suverenliyi üçün son dərəcə əhəmiyyətli olduğundan, onlar başqalarından daha çox xərcləyə bilərlər.
